Ongewenst zwanger: vrouwen vertellen over hun abortus ervaring, de reden en de gevolgen.
Het plegen van abortus bij een ongewenste zwangerschap is de enige medische behandeling in Nederland die nog in het Wetboek van Strafrecht staat. Alsof het een criminele daad is. Cycle vindt dat een abortus plegen niet gepaard hoeft te gaan met schaamte. Vrouwen, práát over je abortus! Met jou maken gemiddeld 30.000 vrouwen per jaar een keuze voor abortus*, dus je bent niet alleen. Praten helpt bij de psychische verwerking en doorbreekt het taboe.
Dit keer het verhaal van Maxime over haar ervaring.
Maxime (28):
Tegen mij is altijd gezegd dat ik heel moeilijk kinderen zou kunnen krijgen. Ik heb een extreem dun baarmoederslijmvlies, dus de kans dat een vruchtje kan innestelen is heel klein. Ik had nooit gedacht dat zwangerschap een optie was en deed de test alleen maar om mijn vriend gerust te stellen, ik was namelijk al een tijdje niet ongesteld geworden. Het was een complete verrassing toen de zwangerschapstest positief bleek te zijn.
Ik heb een kinderwens. Mijn vriend wilde het echter niet houden en ik wil geen kind op de wereld zetten als beide ouders er niet 100% achter staan. Hij zou me steunen in de keuze om het te houden, maar gaf aan dat hij er niet klaar voor was en het eigenlijk niet wilde. Daarom heb ik uiteindelijk toch de keuze gemaakt om het weg te laten halen, ik wil het namelijk niet alleen doen. Dat heeft een groot effect op onze relatie, het is heel zwaar. Want uiteindelijk was ik degene die de eindbeslissing moest nemen en daardoor voelde ik me ontzettend alleen. Het heeft me tijd en moeite gekost om geen verwijten naar mijn vriend te hebben. Hoewel ik die af en toe toch voel, want ik heb het voor een groot deel voor hem gedaan.
‘Dit is lopende band werk’
Omdat ik er midden in de coronatijd achter kwam dat ik zwanger was, heb ik enkel telefonisch contact gehad met de huisarts. Ik heb veel zelf uit moeten zoeken op internet, met name over de verschillende opties die ik had. Uiteindelijk koos ik voor een zuigcurettage met een roesje. Het contact met de abortuskliniek was een slechte ervaring. Ik belde en werd in een wachtrij gezet. Tijdens het wachten kwam het besef: er worden 30.000 abortussen per jaar uitgevoerd, dus ze hebben het heel druk. Dit is lopende band werk. De receptioniste die ik uiteindelijk aan de lijn kreeg was afstandelijk. Er werd een afspraak ingepland en dat was dat.
Op de dag van de ingreep ging ik alleen naar binnen bij de kliniek. Mijn vriend zat buiten in de auto te wachten, hij mocht vanwege corona niet mee. De kliniek zag er heel armoedig uit. Bij navraag bleek dat er een stuk minder geld is dan een paar jaar geleden en daardoor kunnen ze apparatuur niet vervangen of voorraden op peil houden. Toen was er bijvoorbeeld nog een kast voorbehoedsmiddelen voor meisjes of vrouwen uit religieuze gezinnen, die niet zo makkelijk zelf aan die producten kunnen komen. Maar dat is nu allemaal wegbezuinigd.
Er werd een echo gemaakt, de monitor werd daarbij weggedraaid. Ik wilde graag een afdruk van de echo hebben en die kreeg ik mee, heel fijn. Er volgde een kort gesprek over voorbehoedsmiddelen. Ik koos ervoor om gelijk na de ingreep een spiraal te laten zetten. Daarna werd ik naar een kamer gebracht met zes bedden, in afwachting van de ingreep. De behandelkamer zat aan die ruimte vast.
‘Ze werd zo ongeveer haar bed in gekieperd’
Er waren al 3 andere meiden, dat vond ik helemaal niet prettig. Ik kon de zuigcurettage horen van het meisje dat voor mij was. Ze werd daarna halfnaakt met een rolstoel de ruimte in gereden en zo ongeveer haar bed in gekieperd. Ze was half buiten westen en huilde van de pijn. Dat was heel confronterend om te zien, helemaal omdat ik toen nog moest. Word ik dadelijk ook zo naar binnen gereden en in bed gegooid? Omdat ik al moeite had met het feit dat ik een abortus ging ondergaan, kwam dat nog heftiger binnen. Naast mij zat een meisje te wachten dat heel zenuwachtig was. De verpleegster snauwde tegen haar: ‘Kijk niet zo boos naar me, ik doe je niks hoor.’ Ik vond dat echt kwalijk. Als je dit werk doet mag je nooit zo’n attitude krijgen, maar moet je altijd empathisch zijn. Wie weet wat dat meisje heeft meegemaakt voordat ze hier belandde.
Na een half uur was ik aan de beurt. Ik moest mijn broek en onderbroek uit doen en in zo’n soort halve stoel met mijn benen heel hoog in de beugels gaan liggen. Allebei mijn armen en enkels werden vastgezet met straps. Ik voelde me als een rat in de val, het was heel intens. Ik werd wakker in mijn bed, met zo’n gaasbroekje aan, totaal out of it. Na een half uurtje mocht ik weg. Van de autorit naar huis weet ik niet veel meer maar mijn vriend vertelde later dat ik had gezegd: ‘Ik hoef dit toch nooit meer te doen?’
Twee dagen later kreeg ik een hele zware paniekaanval. Het beeld van mijzelf, hulpeloos vastgestrapt in die stoel kwam terug. De abortus bracht ook veel andere dingen weer naar boven. Ik ben gaan nadenken over wat ik wil in het leven en wat ik belangrijk vind. De relatie met mijn vriend staat onder spanning. Ik had de verwachting dat hij zou snappen hoe ingrijpend een abortus is, maar voor een man is dat een ander proces. Ik begrijp nu dat dat niet te begrijpen is, dat mensen niet snappen hoe alleen ik me voel. Dat is ook de reden dat ik mijn verhaal wil vertellen.
Er moet meer worden gesproken over de vele emoties die er bij een abortus komen kijken. Ik schaam me er soms voor dat ik dit heb gedaan. Soms heb ik spijt. Soms ben ik boos en verdrietig en dan komt er weer een dag dat ik denk: deze keuze was goed. Ik word alle kanten opgeslingerd en voel me heel alleen in die emoties, terwijl er zat andere mensen zijn die hetzelfde hebben meegemaakt en ook met deze gevoelens worstelen. Ik heb gezocht naar ervaringsverhalen en boeken, maar die zijn er vrijwel niet. Op YouTube viel me op dat er alleen video’s over abortus zijn van religieuze kanalen, waar in jou wordt verteld dat abortus niet de juiste keuze is.
Ik ben heel erg pro-choice, iedere vrouw moet zelf de keuze kunnen maken over haar lijf en dus over een abortus. Daardoor was mijn ervaring in de kliniek extra onthutsend. Het kan toch niet zo zijn dat dit de situatie is in Nederland? Voor sommige meisjes van religieuze afkomst bijvoorbeeld, zij moeten zonder steun, helemaal alleen door dit proces, zonder dat ze het aan iemand kunnen vertellen. Dat je dan zo ontvangen en zo geholpen wordt is traumatisch.
We vroegen om een reactie op ons artikel aan Anne de Vries van Stichting Abortus Kliniek Amsterdam.
‘Abortus is van alle tijden en het kan iedereen overkomen. Het is niks om je schuldig over te voelen, hoe vaak gebeurt het niet door condoom, spiraal, pil heen? Ik ben niet voor abortus, niemand wil dat namelijk meemaken. Maar als je toch besluit tot een abortus, dan is hier een team met heel gemotiveerde artsen, verplegers en receptionisten, die altijd bezig zijn vrouwen te helpen en steunen. We hebben geen psycholoog in dienst want het is niet onze taak om psychische hulpverlening te geven. We kunnen wel doorverwijzen naar FIOM (de specialist op het gebied van ongewenste zwangerschappen) als een vrouw heel verdrietig is.
Ik ben overigens niet per se pro abortus, niemand wil dat namelijk meemaken. Maar onderbelicht is wel dat heel veel vrouwen gewoon mega opgelucht zijn dat deze ingreep mogelijk is. Het verhaal heeft dus meerdere kanten. Opluchting moet je niet onderschatten: moeders met voltooide gezinnen, vrouwen die nooit zwanger konden worden en dan per ongeluk zwanger raken van de buurman, de meest bijzondere verhalen komen voorbij. Voor die mensen is het heel fijn dat de mogelijkheid er is om een zwangerschap te beëindigen.’
Tips van de Cycle psychotherapeut
Ten slotte heeft expert by Cycle psycholoog Cobie Lutters (psycholoog) een aantal tips voor vrouwen die voor de keuze staan om een zwangerschap te beëindigen. ‘De meeste vrouwen die een abortus hebben ondergaan, hebben er vrede mee. De reden van de abortus, of het een vrije keuze is of dat je het (nood)gedwongen hebt moeten besluiten speelt daarbij een rol. Een abortus blijft desalniettemin een ingrijpende ervaring. Sta toe dat het je kan raken, dat werkt het beste voor het verwerkingsproces. Sommige vrouwen raken in de knoop met zichzelf, omdat ze het proces eerder niet voldoende hebben afgewogen en doorleeft. Als je dan later in je leven wel kinderen wilt en het bijvoorbeeld niet lukt, kun je daar psychische problemen mee krijgen. Het is daarom enorm belangrijk dat vrouwen die voor deze beslissing staan er over praten. Dat hoeft niet per se met een psycholoog, het kan ook met een vertrouwenspersoon zijn, zoals een fijne vriend(in), je moeder, zus of partner. Heb je niet iemand in je omgeving die je genoeg vertrouwt om erover te praten? Zoek dan professionele begeleiding. Daarnaast wordt altijd aangeraden de keuze tot abortus op papier te zetten, zodat je altijd later kunt terughalen waarom en hoe je tot een besluit bent gekomen.’
Cycle ging ook in gesprek met Martine (45) over haar keuze voor een abortus.
*(Bron: Fiom)
