Laten we het eens over miskramen hebben
Het is het laatste waar je aan wilt denken als je zwanger raakt. Toch is een miskraam iets waar iedere vrouw rekening mee moet houden, zeker in de eerste 12 weken van de zwangerschap. Echt openlijk daarover praten, dat gebeurt maar weinig. Dat de instagram-account van psycholoog en schrijver Jessica Zucker werd uitgeroepen tot ‘the bravest use of social media’ door Women’s Health Magazine UK zegt wat dat betreft genoeg. Na haar eigen miskraam verzon ze in 2014 de hashtag #IHadAMiscarriage, om het taboe te doorbreken. Inmiddels heeft ze bijna 45.000 volgers en is het account een wereldwijd platform voor vrouwen die hetzelfde mee hebben gemaakt.
Maar laten we het beestje bij de naam noemen. Een miskraam is niets meer of minder dan een mislukte zwangerschap in het eerste trimester van een zwangerschap. In geen enkel geval kun je daar zelf iets aan doen en is het in de meeste gevallen je lichaam zelf dat ingrijpt, omdat er iets mis is met de baby. De natuur doet dan dus eigenlijk ‘goed’ werk, maar dat neemt niet weg dat het een ontzettend verdrietige gebeurtenis is.
In 60% van de gevallen is de oorzaak van een miskraam een zogenaamde ‘aanlegstoornis van de vrucht’. In de eerste weken van je zwangerschap maakt het embryo enorm veel cellen aan. Soms zit er een fout in een van die cellen, waardoor het met de verdere deling van cellen misgaat. Ook kan er een DNA-afwijking zijn, waardoor het kindje niet levensvatbaar is. Het embryo groeit dan niet verder en wordt afgestoten. een andere oorzaak kan zijn dat het bevruchte eitje niet goed innestelt in de baarmoederwand. Maar vaak is er helemaal geen duidelijke oorzaak aan te wijzen.
De kans op een miskraam
Naarmate een zwangerschap vordert, neemt de kans op een miskraam flink af. Na week 9 kan een echoscopist al veel informatie uit de echo halen, bijvoorbeeld of de foetus in het juiste tempo groeit en of het hartje goed klopt. Tussen week 12 tot en met 16 daalt de kans op een miskraam alweer tot 5-8% en na 16 weken neemt de kans nog verder af. Dan zijn de organen van de foetus namelijk bijna helemaal aangelegd zijn en is de meest kritieke fase voorbij.
Je leeftijd heeft ook te maken met de kans op een miskraam. Na je 35ste gaat de kans van 10% naar 20% en vanaf 40 is dit 40%. De kwaliteit van de eicellen neemt na je 40ste af, waardoor de kans op een spontane zwangerschap kleiner is. En dan nog even dit: serieus overgewicht, roken, stress, overmatig koffie- en alcoholgebruik en bepaalde medicijnen kunnen de kans op een miskraam ook vergroten.
Na de miskraam
Als op de echo te zien geen hartslag zichtbaar is, zijn er verschillende mogelijkheden: afwachten tot het vruchtje vanzelf naar buiten komt, medicijnen gebruiken die de weeën opwekken of een zuigcurettage. Bij deze kleine gynaecologische ingreep schraapt de arts het zwangerschapsweefsel met een soort lepeltje weg uit je baarmoeder. Je kunt de voor- en nadelen van de verschillende opties bespreken met je huisarts, verloskundige of gynaecoloog. Ook belangrijk: een miskraam zegt niet direct iets over een volgende zwangerschap. Pas na 3 opeenvolgende miskramen wordt verder onderzoek geadviseerd.
Van zevende hemel naar een lege buik
Dat is het medische gedeelte, maar ook op emotioneel vlak gebeurt er van alles na een miskraam. Angst, boosheid, schuldgevoel, leegte, minder vertrouwen hebben in je eigen lichaam, ongeloof, de schok van het in de zevende hemel zijn en plotseling met een lege buik achter blijven, het speelt allemaal mee.
Een miskraam kan daardoor een zware en heftige ervaring zijn waar je nog lang last van kan hebben. Voor de één voelt het als het verlies van een persoontje in wording, voor anderen is het vooral een toekomstverwachting die in duigen valt. Het kan natuurlijk ook zijn dat je het allemaal wat nuchterder bekijkt en er eigenlijk helemaal niet zo’n last van hebt.
Hoe ga je om met al die emoties? Sommige vrouwen willen er over praten, anderen juist helemaal niet. De ervaring leert dat het helpt om met een deskundige of met lotgenoten te praten. Zij begrijpen wat je meemaakt en dat is bij een partner niet altijd het geval.
En waarom zijn er ineens overal zwangere vrouwen om je heen? Natuurlijk gun je die vrouwen alles, maar toch… Shit, bij jou mocht het niet zo zijn. Bedenk dat jaloezie niets anders is dan spijt hebben voor jezelf. Dat is in dit geval geen negatieve emotie maar iets dat je nodig hebt bij je verwerking. Wees lief voor jezelf!
De regels gelden niet
Het blijft raar dat een zwangerschap voorkomen zo makkelijk is, maar zwanger worden (en zwanger blijven) dan vervolgens zó moeilijk kan zijn. In de schijnbaar maakbare wereld waarin we tegenwoordig leven, is dat moeilijk te accepteren. Ook vinden veel mensen het moeilijk te begrijpen dat het verlies van een kind dat ‘er nog niet is’ zo’n pijn kan doen. Maar trek je daar vooral niets van aan, want de zwaarte van het verlies wordt niet bepaald door het aantal weken dat een zwangerschap geduurd heeft, maar door de betekenis die jouw kindje al had voor jou.
Ten slotte een leestip: De regels gelden niet van Ariel Levy. Deze Amerikaanse journalist van The New Yorker kreeg een miskraam tijdens een werktrip in Mongolië en schreef daar een rauw en eerlijk boek over. Zelf zegt ze er over: ‘Ik vroeg me af: waarom praat niemand hierover? Het is een ongelooflijk intense ervaring, die héél veel vrouwen doormaken, maar als het je overkomt is er heel weinig literatuur over. So you feel insane. Omdat je zo diep rouwt om een baby die nog niet eens echt een baby was. Ben jij de enige die zo reageert op deze ervaring? Maar het antwoord is nee.’
