Bang voor de bevalling? Je bent niet de enige
Enige angst of spanning voelen voor een zwangerschap of bevalling is normaal. Wanneer deze angst extreem wordt spreken we over tokofobie. Tokofobie of FoC (Fear of Childbirth) komt voor bij zo’n 7,5% van de zwangere vrouwen.
Uit onderzoek* is gebleken dat deze angst een negatief effect kan hebben op het verloop van de zwangerschap en vervolgens de overgang naar het ouderschap. Vrouwen kunnen tokofobie in zo’n hevige mate ervaren dat zij een keizersnee aanvragen omdat de angst voor vaginaal bevallen te groot is. Tevens kan de angst zo’n grote vorm aannemen dat een zwangerschap vermeden wordt ondanks een kinderwens. Tokofobie vergroot de kans op een posttraumatische stressstoornis (PTSS) en de kans op een postpartum depressie. Tevens is er ook een grotere kans op een vroeggeboorte van de baby en een lager geboortegewicht. Best wel even een lijstje dus....
Linda kreeg een postpartum depressie
lees verderEr zijn twee vormen van tokofobie
Primaire tokofobie. Dit is de angst voor bevallen bij vrouwen die nog niet eerder een bevalling hebben meegemaakt.
Secundaire tokofobie. Dit is de angst voor bevallen bij vrouwen die wel al eerder een bevalling hebben meegemaakt. Deze angst kan zich hebben ontwikkeld na een eerdere traumatische ervaring tijdens een bevalling, na een miskraam, een afgebroken zwangerschap of na een stilgeboorte. Ook andere negatieve of traumatische ervaringen uit je leven kunnen leiden tot secundaire tokofobie. Dit komt allemaal vaker voor dan je denkt.
Oorzaken van angst voor de bevalling
De angst voor de bevalling kan zich uiten door het extreem piekeren over de bevalling, slaap en- concentratieproblemen, een algeheel onrustig gevoel, paniekaanvallen en nachtmerries over de bevalling. Vaak worden deze angsten eerst vermeden en ontkend en nemen ze in de loop van de tijd toe. De oorzaken van de angst kunnen bij verschillende factoren liggen. Eerdere (bevallings)trauma’s, verhalen van anderen, geen fijne steun van naasten of geen goede begeleiding van verloskundigen of de gynaecoloog kunnen angst aanwakkeren of versterken. De angst voor bevalling kan worden gezien als een vicieuze cirkel. Wanneer een vrouw angst heeft voor een bevalling is de kans groter dat ze een negatieve bevallingservaring heeft wat weer zorgt voor meer angst bij een volgende zwangerschap. Het is echt belangrijk dat er tijdens de zwangerschap genoeg aandacht wordt besteed aan deze angst en de mogelijkheden om deze te verminderen. Iets wat vaak nog vergeten wordt. Hierdoor kunnen vrouwen zich nog meer alleen voelen.
Wat kan je doen bij angst voor de bevalling?
Ondanks dat het best veel voorkomt, is het een onderwerp dat nog vaak in de taboesfeer ligt. Want je krijgt een baby en daar ‘mag je alleen blij over zijn’. Gevoelens van angst is iets wat mensen liever niet horen of niet goed mee om kunnen gaan, met als gevolg dat er over wordt gezwegen.
In recent onderzoek* vanuit onder andere de afdeling Obstetrie en Gynaecologie van het OLVG ziekenhuis in Amsterdam is de relatie tussen EMDR therapie en tokofobie onderzocht. EMDR therapie is een therapievorm die doorgaans wordt gebruikt bij het verwerken van trauma’s en schokkende gebeurtenissen uit het verleden en is als effectief gebleken bij het behandelen van Post Traumatisch Stress Syndroom (PTSS).
Aan dit onderzoek heeft een groep van 141 vrouwen meegedaan die allemaal aan het begin van het onderzoek tussen de 8 en 20 weken zwanger waren en waarbij al eerder een vorm van tokofobie werd geconstateerd. Hieruit is gebleken dat EMDR therapie geheel veilig is om uit te voeren bij zwangere vrouwen en deze behandelmethode zeker ook effectief is in het verminderen van klachten van tokofobie. Door dit onderzoek is er eindelijk een stap in de goede richting genomen waarbij dit veelvoorkomende probleem aan het licht is gesteld.
Wat kun je zelf doen om de angst voor bevalling onder controle te krijgen?
Ben je zelf zwanger en heb je last van angst voor jouw bevalling? Bespreek dit met jouw naasten, verloskundige en gynaecoloog. Zo kunnen jullie samen kijken wat de oorzaak is van deze angst en onderzoeken welke methode het beste werkt om een zo een prettige bevalling te ervaren. Ook het maken van een bevallingsplan kan prettig zijn om je beter voorbereid te voelen op de bevalling. Zo nodig kan de verloskundige je helpen bij het vinden van psychologische hulp wanneer blijkt dat de angsten in die mate aanwezig blijven dat je er dagelijks last van hebt.
Heb je na de bevalling last van nachtmerries, angst en/of somberheid? Zorg dat je hierover praat. Met vrienden, je partner en/of familie. Het komt veel voor en het is niets om je voor te schamen. Kom je er niet uit? Zoek dan professionele hulp. Bijvoorbeeld bij een psycholoog of psychotherapeut.
Cycle organiseerde samen met psychotherapeut Cobie Lutters een webinar over traumatische bevallingen. Deze kan je gratis terugkijken.
*Bronnen:
