Topsport en menstruatie: een onmogelijke combinatie?
De Britse tennisster Heather Wadson schreef haar Australian Open-verlies toe aan haar menstruatie. Watson kreeg bijval van andere vrouwelijke sporters en de media prees haar moed. Tennis veteraan Annabel Croft zei destijds dat vrouwen ‘in stilte lijden’ vanwege het taboe rondom menstruatie en bracht een onderbroekenlijn op de markt die doorlekken moet voorkomen. Jutta Leerdam, de Nederlands kampioen schaatser, was er ook open over gaf na afloop van het winnen van de wereldbeker op de 1000 meter in Calgary toe dat ze de dag daarvoor met menstruatieklachten in bed lag.
Maar niet iedere topsporter is negatief over haar menstruatie tijdens belangrijke wedstrijden. Sommigen vergelijken het met een soort oerkracht. Leontien van Moorsel bijvoorbeeld, zij reed een werelduurrecord tijdens haar menstruatie. ‘In de week voordat ik menstrueer heb ik altijd vermoeide benen, maar als het dan eenmaal zo ver is, dan heb ik het idee dat mijn pijngrens verder weg ligt,’ zei ze daarover.
Er zijn veel verschillende onderzoeken gedaan naar de invloed van de vrouwelijke cyclus op sportprestaties. Zo zou je tijdens je menstruatie flexibeler en leniger zijn, wat voor sporten als yoga, ballet en turnen positief kan zijn. In de professionele vrouwen-hockeywereld gaat anderzijds een gerucht dat de kans op het scheuren van je kniebanden veel groter is tijdens je menstruatie, juist vanwege die extra flexibiliteit.
Kortom, over sport en menstruatie is het laatste woord nog niet gezegd. We vroegen oud-hockey-international Ellen Hoog (38)* hoe zij haar menstruatie heeft ervaren tijdens haar sportcarrière.
Heb jij veel last van je menstruatie?
Ik vind het niet lekker om ongesteld te zijn tijdens het sporten. Niet dat ik mega veel pijn heb, maar het geeft een onaangenaam gevoel. Ik wilde tijdens een belangrijke wedstrijd mijn volledige focus op hockey hebben en me niet bezighouden met randzaken. Ik zit er simpelweg minder lekker in, heb minder zin in bewegen en minder energie. Dat geldt alleen voor de eerste twee dagen. Omdat het wedstrijdtenue soms helemaal wit was, kwam daar ook de angst voor doorlekken bij. Niet bevorderlijk voor de prestaties. Ik ben uiteindelijk aan de pil gegaan, deze slikte ik ook wel eens door als ik een belangrijke wedstrijd had. Hierdoor wist ik zeker dat ik niet ineens voor verrassingen zou komen te staan. Het verschilt wel heel erg per persoon, ik had ook teamgenootjes die zeiden beter te presteren tijdens hun menstruatie, dus misschien is dit voor iedereen anders.
Hoe is het om een belangrijke wedstrijd te spelen als je ongesteld bent?
Ik voelde geen verschil in prestatie. In tophockey zijn gescheurde kruisbanden een veelvoorkomende blessure en er zijn geruchten dat dit vrouwen vaak overkomt tijdens de menstruatie. Dat was wel iets dat ons bezig hield, je wilt niet dat jou hetzelfde overkomt. Maar aan de andere kant is dit ook nooit bewezen en weten we dus ook niet of dit waarheid is.
Is er aandacht voor menstruatie binnen de hockeywereld?
We konden altijd bij de sportarts terecht. Toen ik met de spiraal stopte hockeyde ik nog en attendeerde de sportarts mij erop mijn menstruatie goed in de gaten te houden. Door het intensieve trainen en opbouwen van conditie - je moet 70 minuten lang presteren op hoge intensiteit - moeten hockeysters niet te dun worden. Hier wordt dan ook opgelet door de sportarts. Ons vetpercentage werd in de gaten gehouden en als deze wel eens te laag was werden er altijd gevraagd naar onze menstruatie (Voor een gezonde menstruatiecyclus is een vetpercentage van minimaal 16% nodig, red.) In dat opzicht was er dus zeker wel aandacht voor menstruatie in het hockeyteam en onderling bespraken we het ook, logisch ook in een team van ongeveer 20 vrouwen. Ik vraag me wel af hoe het is als je als vrouwelijke sporter een individuele sport bedrijft. Met wie praat je dan, buiten de arts, over dit soort dingen?
Heb jij het gevoel dat er een taboe ligt op topsport en menstruatie?
Soms hoor ik verhalen vanuit de sportwereld en dan denk ik wel eens jezus, wij zijn er nog lang niet. Gelukkig verandert er wel steeds meer. In de hockeywereld voelde ik geen taboe maar er wordt vanuit de pers of de hockeybond niet officieel over dit onderwerp gesproken. Ik heb dat zelf trouwens nooit als vervelend ervaren.
Onze (mannelijke) coach begon vlak voor de Olympische Spelen over Leontien Van Moorsel en haar prestatie tijdens haar menstruatie, hij wilde ons food for thought en een kleine peptalk geven. Ik herinner me nog dat dit door bijna alle vrouwen uit mijn team als positief werd ervaren. Dat onze mannelijke coach zijn best had gedaan om informatie over dit onderwerp te vinden, de positieve kant hiervan probeerde te belichten en het onderwerp durfde aan te snijden voor een grote groep vrouwen.
Wil jij weten wanneer de beste periode is tijdens je cyclus om intensief te sporten en wanneer het een tandje minder mag? Lees hier het artikel over de vier seizoenen van je cyclus.
Wist je dat de menstruatiecup een ideale partner is voor sporten tijdens je ongesteldheid. Je kunt er alles mee doen en tot 12 uur inhouden. Lees hier er meer over.
* Ellen Hoog debuteerde in 2004 als aanvalster in het Nederlands hockey-elftal. In 2014 sleepte ze vier titels in de wacht: Beste Speelster van het Toernooi WK, Amsterdam Sportvrouw van het Jaar, Wereldspeler van het Jaar en winnaar Hockey World League.
-
