De 15 meest gestelde vragen over de vulva en vagina

Cycle geeft de antwoorden op de meest gestelde vragen over de vulva en de vagina.

Wat is het verschil tussen de vulva en de vagina?

De vulva is wat je ziet aan de buitenkant. Het is het gebied vanaf de venusheuvel, de liezen en de anus. De vulva bestaat onder andere uit de vagina-opening, de binnenste- en buitenste schaamlippen, de clitoris en de plasbuis. De vagina is onderdeel van de binnenkant en is de verbinding tussen de baarmoeder en de buitenwereld.

Meer weten? Dan kan je dit artikel lezen waarin alles uitgebreid wordt uitgelegd.

Hoe ziet een normale vulva er uit?

Of jouw schaamlippen - beter gezegd: vulvalippen - nou lang, kort, donker of licht zijn, jouw vulva is one of a kind! Er is namelijk geen vulva hetzelfde en daarmee zijn ze eigenlijk allemaal wel normaal. Heel veel mensen met een vulva zijn niet goed op de hoogte van hoe het er daar beneden uitziet en dat is eigenlijk raar. We kijken wel naar onze billen, benen en buik maar laten de vulva liever in het donker.

Heb jij last van kriebelaanvallen down there en lijken jouw labia qua uiterlijk te veranderen? Het zijn vaak voorkomende klachten van Lichen Sclerosus. Een vrij zeldzame huidziekte waarbij ontstekingscellen de eigen huidcellen aanvallen. Door het ontstekingsproces ontstaat er littekenvorming van de huid waarbij de vorm van de vulva (uitwendige gedeelte van de vagina) verandert. De huidaandoening komt het meest voor bij vrouwen in of na de overgang tussen de vijftig en zeventig jaar, maar kan ook voorkomen bij kinderen, mannen en jongere vrouwen . Meer weten over Lichen? Lees hier ons uitgebreide artikel over deze aandoening en een ervaringsverhaal van Charlotte die Lichen heeft.

Ik schaam me voor mijn schaamlippen, wat doe ik daar aan?

Laten we beginnen dat je je niet hoeft te schamen en dus noemen we ze voortaan vulvalippen. Elke vulva is anders! De een heeft lange, lichte vulvalippen, de ander donkere, korte of ongelijke vulvalippen. En vaak zijn de binnenste, vroeger noemden we deze de kleine schaamlippen, groter dan de buitenste, echt heel normaal. Onze tip: leer je vulva kennen door er eens naar te kijken met een handspiegel.

Als jij last en pijn hebt van jouw vulvalippen bijvoorbeeld bij het fietsen, dan kun je met de huisarts bespreken wat de mogelijkheden zijn. Maar omarm je lippen, ze zijn van jou!

Rekt mijn vagina uit van veel seks?

Laten we deze direct naar het land der fabelen sturen want het is echt onzin. Je vagina rekt of lubbert niet uit van het hebben van (veel) seks.

Je vagina is elastisch en wordt omgeven door spieren die samen kunnen trekken of kunnen ontspannen. Als je er bijvoorbeeld een tampon, vinger, toy of penis in stopt, dan zal de vagina net voldoende oprekken zodat het er in past.

Seksuele opwinding maakt dat je vagina nat wordt maar ook langer en breder aan het uiteinde zodat er makkelijker een penis (of toy of vinger) in kan. Dit noemen we 'tenting', 'vaginal tenting' of 'vaginal ballooning'. Tijdens de opwinding stroomt er meer bloed naar de vulva en zwellen de schaamlippen en clitoris op. De baarmoedermond en baarmoeder schuiven iets naar achteren en naar boven zodat er meer ruimte ontstaat. Hoeveel ruimte er ontstaat is per persoon verschillend. Zodra de tampon, vinger, toy of penis er uit gaat, krimpt de vagina weer terug in haar originele maat. Dat uitrekken en inkrimpen gebeurt elke keer opnieuw als er iets in de vagina wordt gebracht en heeft dus geen invloed op de normale afmetingen van de vagina. Het is dus echt niet zo dat je vagina uit lubbert of slap wordt van veel seks!

Waarom ruikt mijn vagina vies?

Een gezonde vagina heeft een geur en dat is heel normaal. En dat deze in jouw cyclus varieert ook. Een sterk ruikende afscheiding is niet ideaal, maar ook geen reden tot paniek. Dit is wat de verschillende geuren je kunnen vertellen:

Ijzer geur: wordt veroorzaakt door een mix van bacteriën, bloed en weefsel dat het lichaam verlaat tijdens of na de menstruaties. Hier hoef je je geen zorgen over te maken. Tip: verwissel je menstruatiecup, tampon of maandverband met regelmaat om de geur te verminderen.

Geur na seks: de geur die ontstaat na seks is een wisselwerking tussen vaginaal vocht en sperma. Om dit te verhelpen kun je een condoom gebruiken en raden we je aan om een glijmiddel met sterke geur te vermijden aangezien deze jouw vaginale zuurgraad flink kan verstoren wat kan leiden tot schimmelinfecties.

Soa alert! Een sterke geur tussen je benen kan ook het gevolg zijn van een seksueel overdraagbare aandoening (soa). De soa’s die vaak hand in hand gaan met opmerkelijk geurende afscheiding zijn trichomonas en gonorroe. Lees dit artikel over de verschillende soa’s en behandelingen.

Bacteriële vaginose: de meest voorkomende oorzaak van een afwijkende geur! Dit is geen infectie maar een besmettelijke bacterie die de kop op steekt wanneer jouw zuurgraad down there verstoord is. Je hebt hier vaker last van bij een lage weerstand en hersteld zichzelf meestal vanzelf. Meer weten? Lees ons artikel over bacteriële vaginose.

Hoe moet ik mijn vagina wassen?

Was je vagina niet met zeep, ook niet met ‘speciale zeep voor down under’ of andere middeltjes. Jouw vagina reinigt zichzelf. Als je wast, was dan alleen met lauw warm water. Laat verder je vagina goed luchten met een onderbroek van katoen, tijdens de nacht kan jij zelfs zonder onderbroek of met een los broekje slapen voor extra tocht tussen de benen! Zorg dat je het droog houdt beneden. Trek na het sporten je vochtige sport- en onderbroek uit en voorkom dat je te lang een natte bikini, wetsuit of zwembroek draagt. Drink veel water, minimaal 2 liter per dag. Een uitgebreid artikel lezen over de do's en don'ts? Lees hier dan verder.

Waarom heb ik afscheiding en wat is afscheiding eigenlijk?

De wand van je vagina en je baarmoederhals maken vocht en slijm aan om de vagina te reinigen en om afvalstoffen af te voeren. Afscheiding is waardoor de vagina van binnen schoon blijft en dus zelfreinigend is. Iedereen met een vagina heeft afscheiding en je afscheiding kan per dag in de maand (jouw cyclus) anders ruiken en eruit zien. Ook de kleur verschilt gedurende jouw cyclus.

Ik heb een geïrriteerde vagina, wat doe ik daar aan?

Zeker de helft van iedereen met een vagina heeft wel eens last van een onschuldige geïrriteerde vagina. Dit kan komen door:

• Het gebruik van vaginale zeep en washes. Wij adviseren je alleen te wassen met water.

• Het veelvuldig gebruik van inlegkruisjes, deze sluiten je vagina af waardoor er nare geurtjes ontstaan.

• Het dragen van een te strakke broek helpt jouw vagina ook niet, doordat de vagina wordt afgesloten, net zoals synthetische stoffen.

• Sperma kan de PH waarde van jouw vagina verstoren waardoor je irritatie kunt krijgen. Gebruik (tijdelijk) een condoom, om de boel wat tot rust te laten komen of laat de penetratie gewoon even voor wat het is. Seks is meer dan penetratie alleen.

• Niet nat genoeg zijn tijdens de seks en last van vaginale droogte. Hierdoor kunnen jouw vulvalippen branderig en opgezwollen voelen. Zorg altijd dat je opgewonden genoeg bent voor seks (en penetratie).

Maak je je zorgen over je vaginale irritatie? Bezoek dan altijd even je huisarts.

Meer weten? Lees hier meer over vaginale irritatie.

Wat doe ik aan vaginale droogheid?

Uit Nederlands onderzoek blijkt dat 56% van de vrouwen (en dit is van alle leeftijden en dus niet alleen mensen in de overgang!) wel eens last heeft van een droge vagina. Hormonen, en dan vooral de hoeveelheid oestrogeen, heeft invloed op de vochtigheid down under. Maar ook ziektes (zoals diabetes en endometriose) en medicatie (zoals antidepressiva en bètablokkers) kunnen voor een uitdrogend effect zorgen.

Een paar praktische tips:

• Was je vagina niet met zeep, maar met lauwwarm water.

• Vermijd zwembadchemicaliën. Het chloor werkt bacteriedodend, maar doodt ook bacteriën in je vagina.

• Vermijd waspoeders, geparfumeerde tampons, maandverband of (vochtig) toiletpapier. Parfum kan de zuurgraad van de vagina aantasten waardoor het slijmvlies dunner wordt, waardoor jouw vagina droger wordt.

• Zorg dat je opgewonden genoeg bent voor seks (en penetratie). Is dit niet het geval? Praat erover met jouw partner en neem de tijd. Kom je er niet uit, zoek eventueel hulp bij een seksuoloog.

• Gebruik glijmiddel niet om nat, maar om natter te worden. Glijmiddel mag jouw natuurlijke opwinding niet vervangen!

• Een moisturizer kan zorgen voor een constante vochtigheid en herstel van de elasticiteit van de vagina en zorgt voor een goede zuurgraad. Ook zijn er natuurlijke  middelen beschikbaar die de vagina ondersteunen bij droogte en irritatie, zoals vaginale zetpillen.

Meer weten? We hebben er een uitgebreid artikel over geschreven. Klik hier om verder te lezen.

Hoe voorkom ik ingegroeide haren?

Scheer met met jouw haargroei en niet tegen de richting in. Hierdoor kunnen jouw haartjes makkelijk hun weg naar buiten vinden. Vermijd botte scheermesjes! Een bot scheermes snijdt de haartjes niet op je juiste manier af waardoor de uiteinden van de haartjes dun worden en sneller tot onderhuidse verstoppingen uitgroeien! Scrub je huid zodat je dode huidcellen weg zijn voordat je gaat scheren. Let op: scrub niet de binnenkant van je vagina.

Meer weten? Check dit artikel met nog meer praktische tips!

Hoe kom ik van mijn schimmelinfecties af?

Een vaginale schimmelinfectie wordt meestal veroorzaakt door de gist Candida Albicans en ontstaat wanneer de natuurlijke zuurgraad in de vagina is verstoord. Heb je eenmaal een schimmelinfectie, dan zijn de klachten in de meeste gevallen gemakkelijk te verhelpen met een crème of tablet van de drogist of op de natuurlijke manier door het gebruik van tea tree olie. Komt het vaker terug of gaat het niet weg? Breng dan even een bezoekje aan je huisarts. Je kan je vaginale zuurgraad op meerdere manieren een handje helpen, lees hier de tips hoe je dat doet.

Ik heb vaak een blaasontsteking na seks, hoe komt dat?

Als jij en je liefde seks hebben en jullie lichamen tegen elkaar aanwrijven - met alle warmte en vochtigheid die daarbij komt kijken - kunnen de darmbacteriën vanuit de anus in de plasbuis terechtkomen. In de vagina zitten normaal gesproken zure bacteriën die infecties tegengaan, maar soms is je weerstand of het aantal zure bacteriën wat minder en krijgen de darmbacteriën de kans om zich te verspreiden en een ontsteking van het slijmvlies te veroorzaken. Om een blaasontsteking te voorkomen:

• Plas de blaas helemaal leeg voordat je seks hebt en ga meteen na het vrijen naar het toilet.

• Was je vagina verder niet met zeep en spoel met water. Dat kun je met een flesje water doen als je op de wc zit.

Bij een beginnende blaasontsteking kun je nog veel zelf doen: genoeg drinken bijvoorbeeld (2 á 3 liter water per dag), cranberry’s eten of cranberrysap drinken of D mannose tabletten. De blaasontsteking wordt dan hopelijk in een vroeg stadium de kop ingedrukt. Lukt het niet, dan is een bezoekje aan de huisarts ons advies om daar een antibiotica kuurtje te halen maar wees daar ook terughoudend mee.

Meer tips nodig? Check dit artikel.

Mijn vagina doet pijn tijdens seks, wat doe ik hieraan?

Pijn bij vrijen komt heel vaak voor. En zeker niet alleen bij de oudere vrouw. Heel veel jonge vrouwen hebben hier ook last van. Pijn is een teken om te stoppen. Je lichaam geeft jou een signaal af en daar moet je naar luisteren. We hebben de meest voorkomende oorzaken van ‘vaginale pijn’ (dyspareunie) voor je op een rijtje gezet; van eenvoudige oorzaken tot wat heftigere oorzaken met een lichamelijke of medisch onderliggende reden:

• Vaginale droogheid

• Te groot geschapen penis

• Te ruige vrijpartij

• Een infectie zoals een SOA

• Latex allergie (condooms)

• Hormonen (als je borstvoeding geeft bijvoorbeeld is je vagina minder snel vochtig)

• Medische en/of emotionele oorzaak

Wil je meer weten en ook oplossingen? Lees dan ons uitgebreide artikel met mogelijke oorzaken en oplossingen!

Mijn vagina is anders na de bevalling, hoe kan dat?

Laten we eerlijk zijn: Je vagina wordt nooit meer als voor de bevalling. Een bevalling heeft een behoorlijke impact op je bekkenbodem en souplesse van de vagina. En helaas krijg je de stevigheid niet terug met trainen. Overigens zeggen we daarmee niet dat het trainen van je bekkenbodemspieren geen zin heeft, dat kan namelijk wel. Ook je vulvalippen (labia) kunnen een andere vorm krijgen, er kan een litteken komen dor een knip of scheur en zelfs de kleur van de vagina kan anders zijn en blijven na een bevalling.

Meer weten over wat er verandert in je lichaam na bevalling? Ook de dingen die je niet van te voren zijn gezegd? Lees dan dit artikel met 14 dingen die veranderen na de bevalling.

Zijn Yoni detox pearls een aanrader voor je vagina?

Hier kunnen we kort over zijn: Nee. Deze zogenaamde detox pearls zijn niet goed voor je vagina. Ze kunnen het slijmvlies aantasten en je vagina beschadigen. Je vagina is zelf reinigend en heeft geen detox nodig!

Wil je weten welke producten goed zijn voor je vulva en vagina? De Cycle redactie zette haar vijf favorieten producten op een rij! Je vindt ze hier.